Các thuốc điều trị đau nửa đầu mà bạn nên biết
Đau nửa đầu là cảm giác đau nhói từ vừa phải đến dữ dội ở một bên đầu, gây ra nhiều phiền toái, khó chịu cho người bệnh. Điều trị các cơn đau nửa đầu bằng thuốc là giải pháp hiệu quả. Vậy những loại thuốc nào thường được sử dụng? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Thuốc điều trị đau nửa đầu là gì?
Thuốc điều trị đau nửa đầu là các chế phẩm giúp điều trị triệu chứng của đau nửa đầu như đau đầu, buồn nôn. Các loại thuốc này có thể là thuốc giảm đau, thuốc chống nôn, thảo dược giảm đau…, thường được dùng theo đường uống hoặc đường tiêm.
Các dạng đau nửa đầu thường gặp
Các loại thuốc điều trị đau nửa đầu
Thuốc giảm đau
Thuốc giảm đau được sử dụng trong điều trị đau nửa đầu là thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thường gặp nhất là ibuprofen và paracetamol.
Các nghiên cứu đã được thực hiện nhằm chứng minh hiệu quả giảm đau của nhóm thuốc này đối với chứng đau nửa đầu nhẹ đến trung bình không liên quan đến nôn mửa hoặc buồn nôn nghiêm trọng. Ưu điểm của các thuốc này so với các nhóm điều trị đặc hiệu là có tác dụng giảm đau tương đối hữu hiệu và ít tốn kém hơn.
Acetaminophen có thể được sử dụng kết hợp với NSAID. Trong một báo cáo, sự kết hợp của acetaminophen-aspirin-caffein đã được chứng minh là làm giảm đau đầu ở những bệnh nhân mắc chứng đau nửa đầu không biến chứng.
Thuốc giảm đau trong đau nửa đầu
Triptan
Tất cả các triptan đều ức chế giải phóng các peptide vận mạch, thúc đẩy sự co mạch và ngăn chặn các đường dẫn truyền cảm giác đau trong thân não. Triptan ức chế sự truyền trong nhân sinh ba caudalis, do đó ngăn chặn đầu vào hướng tâm đến các tế bào thần kinh bậc hai; hiệu ứng này có thể được trung gian bằng cách giảm mức độ peptide liên quan đến gen calcitonin (CGRP).
Các triptan có sẵn bao gồm sumatriptan, zolmitriptan, naratriptan, rizatriptan, almotriptan, eletriptan và frovatriptan. Sumatriptan có thể được dùng dưới dạng tiêm dưới da (thường được tiêm bằng ống tiêm tự động ở đùi), dạng xịt mũi, dạng bột nhỏ mũi hoặc đường uống. Zolmitriptan cũng có sẵn cho cả đường mũi và đường uống. Những hoạt chất khác chỉ có sẵn để sử dụng bằng miệng.
Tất cả các triptan nên được giới hạn không quá 10 ngày sử dụng mỗi tháng để tránh đau đầu do lạm dụng thuốc. Dựa trên bằng chứng hạn chế, vẫn nên tránh sử dụng triptan ở bệnh nhân đau nửa đầu liệt nửa người, đau nửa đầu nền, đột quỵ thiếu máu cục bộ, bệnh tim thiếu máu cục bộ, đau thắt ngực Prinzmetal, tăng huyết áp không kiểm soát và mang thai.
Cơ chế trị đau nửa đầu của Triptan
Phối hợp triptan với NSAID
Việc sử dụng kết hợp triptan và NSAID để điều trị chứng đau nửa đầu cấp tính dường như hiệu quả hơn so với chỉ sử dụng một trong hai loại thuốc. Sự kết hợp được nghiên cứu tốt nhất là sumatriptan với naproxen.
Thuốc chống nôn
Metoclopramide tiêm tĩnh mạch (IV) và prochlorperazine tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp (IM) có thể được sử dụng như đơn trị liệu cho chứng đau nửa đầu cấp tính. Những loại thuốc này hoạt động như thuốc chống nôn chủ yếu vì chúng là chất đối kháng thụ thể dopamin. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng giảm đau nửa đầu hiệu quả.
Các loại thuốc chống nôn khác (ví dụ: haloperidol, chlorpromazin, droperidol và ondansetron) gây ra sự kéo dài khoảng QT phụ thuộc vào liều trên điện tâm đồ (ECG), có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng, bao gồm xoắn đỉnh. Chúng có thể được sử dụng cho bệnh nhân khi các triệu chứng đau nửa đầu không đáp ứng với thuốc chống nôn không kéo dài khoảng QT.
Thuốc chống nôn thường được sử dụng như liệu pháp hỗ trợ để điều trị chứng đau nửa đầu. Ví dụ, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể được kết hợp với metoclopramide để giảm buồn nôn và nôn.
Thuốc chống nôn giúp trị đau nửa đầu có buồn nôn
Thuốc kháng gen calcitonin (CGRP)
Các kháng thể đơn dòng trực tiếp chống lại thụ thể CGRP hoặc phối tử được tiêm bằng cách tiêm để phòng ngừa chứng đau nửa đầu. Thuốc đối kháng CGRP phân tử nhỏ (còn được gọi là "gepants") là lựa chọn đường uống có sẵn để điều trị chứng đau nửa đầu cấp tính ở những bệnh nhân không đủ đáp ứng hoặc chống chỉ định (ví dụ, bệnh động mạch vành) với điều trị bằng triptans.
Một số loại kháng thể đơn dòng thường gặp trong dự phòng đau nửa đầu bao gồm: Erenumab, Fremanezumab, Galcanezumab, Eptinezumab.
Lasmiditan
Lasmiditan là một chất chủ vận chọn lọc thụ thể serotonin 1F thiếu hoạt tính co mạch và do đó có thể được sử dụng cho những bệnh nhân có chống chỉ định tương đối với triptan do các yếu tố nguy cơ tim mạch. Tác dụng phụ phổ biến nhất liên quan đến lasmiditan là chóng mặt; các tác dụng phụ tương đối thường xuyên khác là dị cảm, buồn ngủ, mệt mỏi và buồn nôn.
Dẫn xuất Ergot
Nhiều loại chế phẩm ergotamin đơn độc và kết hợp với caffein và các thuốc giảm đau khác, đã được sử dụng để điều trị chứng đau nửa đầu. Cả ergotamin và dihydroergotamin đều liên kết với các thụ thể 5HT 1b/d, giống như các triptan.
Dihydroergotamin là một chất chủ vận alpha-adrenergic, là chất co mạch yếu hơn và là chất co mạch mạnh hơn ergotamin tartrat. Nó có sẵn để tiêm tĩnh mạch (IV), tiêm bắp (IM), tiêm dưới da và tiêm trong mũi. Dihydroergotamin thường được sử dụng kết hợp với thuốc chống nôn, và điều này luôn xảy ra khi được tiêm tĩnh mạch.
Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị đau nửa đầu
Vì đau nửa đầu thường dai dẳng hoặc dễ tái phát, nên người bệnh có xu hướng lạm dụng thuốc điều trị đau nửa đầu; không nên tự ý tăng liều dùng thuốc vì nguy cơ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng hơn mà không đem lại hiệu quả tốt hơn.
Đối với các thuốc có thời gian điều trị kéo dài, người dùng nên kiên trì sử dụng, tránh dùng thuốc gián đoạn, không tuân thủ điều trị gây tình trạng nhờn thuốc.
Trong quá trình dùng thuốc trị đau nửa đầu, người bệnh cũng nên kết hợp với các biện pháp không dùng thuốc như:
Nằm nghỉ trong phòng tối, thư giãn với không gian tĩnh lặng, đầu kê trên gối cao vừa đủ.
Có thể giảm đau bên đầu bị ảnh hưởng bằng cách đắp khăn lạnh.
Tránh các tác nhân khởi phát cơn đau nửa đầu như khói thuốc lá, mùi nồng mạnh, tiếng ồn ào…
Luyện tập các bài tập thư giãn như yoga, thiền…
Điều trị đau nửa đầu tại nhà
Tài liệu tham khảo
Tác giả Todd J Schwedt, Ivan Garza (Ngày cập nhật 10 tháng 5 năm 2022). Acute treatment of migraine in adults, UpToDate. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2023.
Chuyên gia của WebMD (Ngày đăng 13 tháng 12 năm 2022). What Is Migraine?, WebMD. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2023.
Chuyên gia của MayoClinic. Migraine, MayoClinic. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2023.
